การติดตั้ง โซลาร์เซลล์ (Solar Cell) บนหลังคาถือเป็นเมกะเทรนด์ด้านพลังงานที่ช่วยลดต้นทุนและสร้างภาพลักษณ์องค์กรที่ใส่ใจสิ่งแวดล้อม แต่สำหรับเจ้าของอาคารขนาดใหญ่ โรงงานอุตสาหกรรม หรืออาคารพาณิชย์ขนาดกลางขึ้นไป การก้าวสู่พลังงานสะอาดนี้ไม่ได้จบแค่การตัดสินใจลงทุนเท่านั้น แต่ยังต้องเริ่มต้นด้วยการปฏิบัติตาม กฎหมายควบคุมอาคาร อย่างเคร่งครัด โดยเฉพาะการขอ ใบอนุญาตดัดแปลงอาคาร (อ.1) คำถามคือ ทำไมอาคารเหล่านี้ถึงไม่ได้รับข้อยกเว้นเหมือนบ้านพักอาศัยขนาดเล็ก?
📌 เกณฑ์ “ดัดแปลงอาคาร” ที่กำหนดให้ต้องมี อ.1
หัวใจสำคัญของเรื่องนี้อยู่ที่ “กฎกระทรวง ฉบับที่ 65” ที่ได้กำหนดข้อยกเว้นสำหรับการติดตั้งโซลาร์เซลล์บนหลังคา ที่ไม่ถือเป็นการดัดแปลงอาคาร ไว้สำหรับ บ้านพักอาศัย (อาคารประเภทที่ 1) ในเงื่อนไขจำกัด 2 ข้อ คือ:
- พื้นที่ติดตั้งรวม: ต้องมีพื้นที่ติดตั้งไม่เกิน 160 ตารางเมตร
- น้ำหนักบรรทุก: ต้องมีน้ำหนักรวมของแผงและโครงสร้างติดตั้งไม่เกิน 20 กิโลกรัมต่อตารางเมตร
หากอาคารของคุณไม่ได้เป็นบ้านพักอาศัย (เช่น โรงงาน, อาคารสำนักงาน, โรงแรม, โรงพยาบาล, อาคารชุด) หรือเป็นบ้านพักอาศัยแต่มีขนาดการติดตั้ง เกินกว่าเกณฑ์ใดเกณฑ์หนึ่ง ข้างต้น การติดตั้งโซลาร์เซลล์นั้นจะเข้าข่ายเป็นการ “ดัดแปลงอาคาร” ทันที และจำเป็นต้องยื่นคำขออนุญาตด้วยแบบ อ.1 ต่อหน่วยงานท้องถิ่น (เทศบาล หรือ อบต.) ก่อนเริ่มดำเนินการ
โซลาร์เซลล์: ไม่ใช่แค่การ “วาง” แต่คือการ “ดัดแปลง”
หลายคนเข้าใจว่าการติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์เป็นเพียงการนำอุปกรณ์ไปวางบนหลังคา แต่ในทางกฎหมายควบคุมอาคาร การติดตั้งที่มีขนาดใหญ่หรือมีน้ำหนักมากพอสมควรนั้น ถือเป็นการ “ดัดแปลงอาคาร” ตามพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร
ทำความเข้าใจ “การดัดแปลงอาคาร” ตามกฎหมาย
การดัดแปลงอาคาร หมายถึง การเปลี่ยนแปลงต่อเติม หรือขยายซึ่งลักษณะ ขอบเขต ชนิด จำนวน หรือขนาดของส่วนโครงสร้างของอาคาร หรือการเปลี่ยนแปลงส่วนใด ๆ ของอาคารที่ไม่ใช่ส่วนโครงสร้าง ซึ่งเป็นการเพิ่มน้ำหนักให้แก่อาคารเกินกว่าร้อยละสิบของน้ำหนักเดิม หรือมีการเพิ่มหรือลดพื้นที่ในส่วนใดส่วนหนึ่งของอาคารเกินกว่า 5 ตารางเมตร
เหตุผลหลักที่ต้องขออนุญาตสำหรับอาคารที่ไม่ใช่ประเภทที่ 1
เมื่อการติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์บนหลังคา เกินกว่าเกณฑ์ยกเว้น ที่ระบุไว้สำหรับอาคารประเภทที่ 1 (บ้านพักอาศัยขนาดเล็ก) นั่นหมายความว่าการติดตั้งของคุณได้เพิ่มภาระหรือมีการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญต่อโครงสร้างอาคาร ซึ่งจำเป็นต้องได้รับการตรวจสอบและอนุญาตเพื่อความปลอดภัยสาธารณะ
1. ความมั่นคงแข็งแรงของโครงสร้าง (Structural Integrity)
- ภาระน้ำหนักที่เพิ่มขึ้น: แผงโซลาร์เซลล์ โครงสร้างรองรับ และอุปกรณ์ยึดจับ มี น้ำหนักรวม ที่เพิ่มขึ้นบนหลังคา การติดตั้งขนาดใหญ่ (พื้นที่เกิน 160 ตร.ม. และ/หรือ น้ำหนักรวมเกิน 20 กก./ตร.ม.) อาจส่งผลกระทบต่อความมั่นคงของโครงสร้างหลักของอาคาร หากโครงสร้างเดิมไม่ได้รับการออกแบบมารองรับภาระเพิ่มเติมนี้ อาจเกิดการทรุดตัวหรือพังทลายได้
- การรับรองโดยวิศวกร: การขอใบอนุญาตดัดแปลง (อ.1) จะต้องมีการยื่น แบบแปลนและผลการคำนวณความมั่นคงแข็งแรง ที่รับรองโดยวิศวกรโยธาที่มีใบอนุญาต (กว.) เพื่อยืนยันว่าโครงสร้างอาคารสามารถรองรับน้ำหนักที่เพิ่มขึ้นได้อย่างปลอดภัย
2. มาตรฐานความปลอดภัยด้านอัคคีภัยและไฟฟ้า
- ความปลอดภัยทางไฟฟ้า: ระบบโซลาร์เซลล์เป็นระบบผลิตไฟฟ้าที่ต้องมีการจัดการอย่างถูกต้องทั้งในด้านการเดินสาย การติดตั้งอินเวอร์เตอร์ และระบบป้องกันกระแสเกิน การขออนุญาตจะช่วยให้หน่วยงานท้องถิ่นตรวจสอบว่าระบบไฟฟ้าทั้งหมดเป็นไปตามมาตรฐานที่กำหนด เพื่อป้องกันอันตรายจากไฟฟ้าลัดวงจรหรืออัคคีภัย
- ข้อกำหนดของหน่วยงานท้องถิ่น: การขออนุญาตกับหน่วยงานท้องถิ่น (เช่น เทศบาล หรือ อบต.) เป็นการปฏิบัติตามกฎหมายควบคุมอาคารอย่างเคร่งครัด เพื่อให้แน่ใจว่าการดัดแปลงอาคารนั้นเป็นไปตามผังเมืองและข้อกำหนดด้านความปลอดภัยในพื้นที่นั้นๆ
ผลกระทบหากไม่ขออนุญาต
การติดตั้งโซลาร์เซลล์โดยไม่ได้รับอนุญาตเมื่อเข้าข่ายต้องขอ อ.1 ถือเป็นการ ทำผิดกฎหมาย ซึ่งอาจนำมาซึ่ง โทษปรับ หรือคำสั่งให้ รื้อถอน ส่วนที่ดัดแปลงออก นอกจากนี้ หากเกิดเหตุไม่คาดฝัน เช่น ไฟไหม้หรืออาคารถล่ม บริษัทประกันภัยอาจปฏิเสธการจ่ายค่าสินไหมทดแทนได้ เนื่องจากเป็นการกระทำที่ผิดกฎหมาย
การขอใบอนุญาตดัดแปลงอาคาร (อ.1) แม้จะดูเป็นขั้นตอนที่ยุ่งยาก แต่คือ การรับประกันความปลอดภัย ทั้งต่อชีวิตและทรัพย์สินของเจ้าของอาคารเอง และต่อสาธารณะ การลงทุนในระบบโซลาร์เซลล์ควรมาพร้อมกับการดำเนินงานที่ ถูกกฎหมายและได้มาตรฐาน เสมอ หากคุณกำลังวางแผนติดตั้งระบบโซลาร์เซลล์ขนาดใหญ่ สิ่งสำคัญคือการปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านพลังงานแสงอาทิตย์และวิศวกรที่มีประสบการณ์ เพื่อให้ทุกขั้นตอนเป็นไปตามข้อบังคับและช่วยให้คุณได้รับประโยชน์จากพลังงานสะอาดได้อย่างเต็มที่และสบายใจ
สนใจติดตั้งโซลาร์เซลล์และต้องการคำแนะนำเรื่องการขออนุญาตที่ถูกต้องตามกฎหมายติดต่อ 
โทร: 094-447-9461, 099-745-2651
เว็บไซต์: http://asia-groups.com
ไลน์ : https://lin.ee/GPZzVE9
